past participle یا وجه وصفی (گذشته) در زبان انگلیسی فعلی ست که از آن برای توصیف اسم، فعل و یا عبارات اسمی و فعلی در جمله استفاده می شود. به عنوان مثال به این جمله دقت کنید: we are hiding the treasure (ما گنج را پنهان می کنیم). در این جمله فعل hiding در زمان حال استمراری (present continuous) به کار رفته است. حالا اگر بگوییم: the hidden treasure (گنج پنهان شده)، یعنی ما فعل hide را به صورت وجه وصفی و برای توصیف اسم جمله یعنی treasure به کار برده ایم. نکته اصلی اینجاست که وجه وصفی شبیه فعل است اما در واقع نقش صفت را ایفا می کند.

دو نوع وجه صفی داریم: وجه وصفی حال (present participle) و وجه وصفی گذشته (past participle) یا اسم مفعول. وقتی فعل را به صورت وجه وصفی به کار می بریم می توانیم آن را به شکل یک عبارت فعلی طولانیتر بیاوریم؛ مثلا بگوییم: Hidden in the bushes, the treasure was hard to see (گنجی که در بوته ها پنهان شده بود به سختی قابل دیدن بود).

در انگلیسی از وجه وصفی استفاده زیادی می شود؛ ولی متاسفانه خیلی از زبان آموزان با آن مشکل دارند. ما در این مطلب شما را با انواع مختلف وجه وصفی، نحوه استفاده از آنها در جمله و همه نکات لازم آشنا می کنیم.

participle چیست؟

همانطور که گفتیم، وجه وصفی یا همان participle شکل خاصی از فعل است. این شکل خاص دو هدف را دنبال می کند:

1- تبدیل فعل به صفت برای توصیف یک اسم

2- همراه شدن با افعال کمکی (auxiliary verbs) برای ساخت زمانهای مختلف مثل زمان حال کامل (present perfect).

فرض کنید به باغ وحش رفته اید و در حال تماشای سمورها هستید. یکی از سمورها در حال غذا خوردن است و آن یکی در حال شنا کردن. حالا شما می خواهید به دوستتان بگویید به سموری که شنا می کند یا به سموری که غذا می خورد نگاه کند. این جمله را به انگلیسی به چه صورتی باید بگویید؟

اینجاست که سر و کله وجه وصفی پیدا می شود! شما می توانید بگویید: Look at the eating otter (به سمور غذاخور نگاه کن) یا: Look at the swimming otter (به سمور شناگر نگاه کن). اگر خوب دقت کنید متوجه می شوید که در این جملات افعال eat (خوردن) و swim (شنا کردن) نقش فعل ندارند بلکه به وجه وصفی حال تبدیل شده اند که توصیف کننده سمور هستند. در واقع این افعال به صفت تبدیل شده اند.

حواستان باشد که وجه وصفی را با مصدر (infinitives) اشتباه نگیرید. مصدرها هم شکل دیگری از فعل هستند که اسم را توصیف می کنند. ولی یادتان باشد که مصدر معمولا با to می آید اما وجه وصفی to ندارد.

به مثالهای زیر دقت کنید:

  • a refreshing drink [participle]  نوشیدنی گوارا (وجه وصفی)
  • a drink to refresh [infinitive]  نوشیدنی برای رفع خستگی(مصدر)

هدف دوم استفاده از وجه وصفی ساخت زمانهای مختلف و به خصوص ساخت زمانهای کامل و استمراری در زبان انگلیسی است. مثلا اگر الان مشغول انجام کاری هستید یا در آینده ای نزدیک قرار است انجامش بدهید باید از زمان حال استمراری (present continuous) استفاده کنید. زمان حال استمراری با استفاده از یک فعل be به همراه وجه وصفی فعل یا همان فعل ing ساخته می شود.

مثال:

  • I am eating lunch right now.  الان دارم ناهار میخورم

تمام افعال حتی افعال غیر شخصی وجه وصفی دارند. همانطور که قبلا هم گفتیم، وجه وصفی دو نوع است: وجه وصفی حال و وجه وصفی گذشته. حالا بیایید هر دوی این موارد را با هم بررسی کنیم.

وجه وصفی حال (present participle) چیست؟

از وجه وصفی حال در زمانهای استمراری و یا به عنوان صفت برای توصیف عملی که در حال حاضر انجام می شود استفاده می کنیم.

مثال:

  • The bird is singing outside the window.  پرنده بیرون پنجره آواز می خواند
  • The singing bird is outside the window.  پرنده آوازخوان بیرون پنجره است

می توان با اضافه کردن ing به انتهای اکثر فعلها وجه وصفی حال فعل را ساخت. به عنوان مثال اگر بخواهیم وجه وصفی حال فعل go (رفتن) را بسازیم به آخر آن ing اضافه می کنیم که می شود: going (در حال رفتن)

اما فعلهای زیادی هم وجود دارند که آخرشان به c، -ie و یا e بی صدا ختم می شود یا انتهایشان یک مصوت (vowel) و یک صامت (consonant) دارند. در چنین مواقعی برای اضافه کردن ing به فعل باید از قوانین زیر پیروی کنید:

  • اگر فعل به c ختم می شود قبل از ing یک k به فعل اضافه کنید. مثلاpanic (وحشت) می شود: panicking (وحشت زده).
  • اگر فعل به ie ختم می شود قبل از اضافه کردن ing باید ie را به y تغییر بدهید. مثلا tie (گره زدن) می شود: tying (گره زده).
  • اگر فعل به یک e بی صدا ختم می شود e را حذف و ing را اضافه کنید. مثلا change (تغییر دادن) می شود: changing (تغییر یافته)
  • یادتان باشد که این قوانین درباره کلماتی که به ee ختم می شوند صدق نمی کند. این دسته کلمات به صورت عادی و بدون تغییر ing می گیرند. مثلا see (دیدن) می شود: seeing (در حال دیدن).
  • اگر فعل به یک مصوت و یک صامت ختم می شود قبل از اضافه کردن ing باید صامت را دو برابر کنید. مثلا run (دویدن) می شود: running (دوان دوان)، admit (اعتراف کردن) می شود: admitting (با اعتراف به، در حال اعتراف).

البته استثنائاتی هم درباره این قوانین وجود دارد. مثلا اگر کلمه ای که به یک مصوت و یک صامت ختم می شود دو هجایی باشد اما استرس روی هجای دوم نباشد، می توانید بدون تغییر دادن فعل ing را به آن اضافه کنید. مثلا visit (بازدید کردن) می شود: visiting (در حال بازدید).

نحوه استفاده از وجه وصفی حال در زمانهای استمراری

برای ساخت زمانهای استمراری حتما باید وجه وصفی حال را به همراه یکی از اشکال فعل be بیاوریم. موقع استفاده از زمان استمراری، فقط فعل اصلی صرف می شود و وجه وصفی حال تغییری نمی کند. از ing در زمان های حال استمراری (present continuous)، گذشته استمراری (past continuous) و آینده استمراری (future continuous) استفاده می کنیم.

در ادامه نحوه ساخت هر کدام از این زمانها را بررسی می کنیم.

1- زمان حال استمراری

فرمول ساخت:

[شکل حال فعل [be + ]وجه وصفی حال]

مثال:

  • She is going to the game tonight.  او امشب به بازی می رود

2- زمان گذشته استمراری

فرمول ساخت:

[شکل گذشته فعل [be + ]وجه وصفی حال]

مثال:

  • I was sleeping when my cat jumped on my head.   خواب بودم که گربه ام پرید روی سرم

3- آینده استمراری

فرمول ساخت:

[will] +] [be + [وجه وصفی حال]

مثال:

  • They will be running for mayor in the next election.   آنها در انتخابات آینده برای شهردار شدن نامزد خواهند شد

نحوه استفاده از وجه وصفی در زمانهای استمراری کامل

درست مثل زمانهای استمراری استاندارد، برای زمانهای استمراری کامل یعنی حال کامل استمراری (present perfect continuous)، گذشته کامل استمراری (past perfect continuous) و آینده کامل استمراری (future perfect continuous) هم از وجه وصفی حال استفاده می کنیم.

در این سه زمان نیز باز هم شکل وجه وصفی حال یکسان است و فقط فعل اصلی صرف می شود.

1- حال کامل استمراری

فرمول ساخت:

[has/have] + [been] + [وجه وصفی حال]

مثال:

  • I couldn’t see the film because I have been working late all week.  نتوانستم فیلم را ببینم چون تمام هفته تا دیروقت مشغول کار بودم

2- گذشته کامل استمراری

فرمول ساخت: [had]+ [been] + [حال استمراری]

مثال:

  • The plane had been flying normally before lightning struck the wing.  قبل از برخورد صاعقه به بال هواپیما، هواپیما به طور عادی در حال پرواز بود

3- آینده کامل استمراری

فرمول ساخت:

[will] + [have] + [been] + [حال استمراری]

مثال:

  • In September, we will have been dating for two years.  سپتامبر که بیاید، میشود دو سال که با هم هستیم

وجه وصفی گذشته (past participle) چیست؟

وجه وصفی گذشته برای ساخت زمانهای گذشته کامل و یا به عنوان صفتی برای توصیف عملی که در گذشته انجام شده استفاده می شود. علاوه بر این، وجه وصفی گذشته جزء کلیدی ساخت فعل مجهول (passive voice) هم به حساب می آید.

به مثالهای زیر دقت کنید:

  • I have completed my paper already.   من قبلا برگه ام را تکمیل کرده ام
  • I turned in my completed paper.   برگه تکمیل شده ام را تحویل دادم

وجه وصفی گذشته در افعال با قاعده (regular verbs) درست مثل همان گذشته ساده (simple past) این افعال است. یعنی برای ساخت وجه وصفی گذشته افعال با قاعده فقط کافیست به انتهای فعل یک ed اضافه کنید. به عنوان مثال walk (راه رفتن) می شود: walked.

درست مثل وجه وصفی حال، برای ساخت وجه وصفی گذشته افعالی که به e، c، صامت به همراه y ختم می شوند و همینطور کلماتی که به یک مصوت و یک صامت ختم می شوند قوانین خاصی وجود دارد.

  • اگر فعل c ختم می شود، قبل از اضافه کردن ed، حرف k را به فعل اضافه می کنیم؛ مثلا picnic (پیک نیک رفتن) می شود: picnicked.
  • اگر فعل به e ختم می شود، فقط یک d به انتهای آن اضافه می کنیم؛ مثلا hope (امیدوار بودن) می شود: hoped.
  • اگر فعل به یک صامت به همراه y ختم می‌ شود، قبل از اضافه کردن ed باید y را به i تبدیل کنیم؛ مثلا study (مطالعه کردن) می شود: studied.
  • اگر فعل به یک صامت و مصوت ختم می شود، قبل از اضافه کردن ed، حرف صامت را دو برابر می کنیم؛ مثلا stop (توقف کردن) می شود stopped و prefer (ترجیح دادن) می شود: preferred.
  • درست مثل وجه وصفی حال، اگر فعل ما به یک مصوت و یک صامت ختم شود و دو هجایی باشد اما استرس روی هجای دوم نباشد، بدون اینکه فعل را تغییر بدهیم ed را به آن اضافه می کنیم؛ مثلا listen می شود listened.

قسمت سخت ماجرا ساخت وجه وصفی گذشته از افعال بی قاعده است (irregular verbs) است. اسم مفعول یا همان وجه وصفی گذشته خیلی از افعال بی قاعده خاص و منحصر به فرد هستند و فرمول خاصی برای ساخت آنها وجود ندارد. تنها کاری که باید بکنید حفظ کردن این افعال است.

به عنوان مثال وجه وصفی گذشته فعل see (دیدن) می شود seen و فعل do می شود done.

نحوه استفاده از وجه وصفی گذشته در زمانهای کامل

برای ساخت زمانهای حال کامل (present perfect)، گذشته کامل (past perfect) و آینده کامل (future perfect) باید از وجه وصفی گذشته استفاده کنیم. با اینکه در این حالت ممکن است فعل کمکی تغییر کند، اما وجه وصفی گذشته بدون تغییر باقی می ماند.

1- حال کامل

فرمول ساخت:

[has/have] + [وجه وصفی گذشته]

مثال:

  • They have practiced for this moment their whole life.  آنها تمام عمرشان را برای (رسیدن به) این لحظه تمرین کرده اند

2- گذشته کامل

فرمول ساخت:

[had] + [وجه وصفی گذشته]

مثال:

  • By the time the cops arrived, the thief had left.   وقتی پلیسها رسیدند دزد رفته بود

3- آینده کامل

فرمول ساخت:

[will] + [have] + [وجه وصفی گذشته]

مثال:

  • I will have gone home already when the pizza comes.   قبل از اینکه پیتزا برسد من به خانه رفته ام

نحوه استفاده از وجه وصفی گذشته برای ساخت فعل مجهول

وقتی حرف از فعل معلوم و مجهول می شود، توصیه ما این است که تا حد امکان در نوشته هایتان سعی کنید از فعل معلوم استفاده کنید. با این حال در برخی شرایط استفاده از فعل مجهول اجتناب ناپذیر است. برای ساخت فعل مجهول از شکل صرف شده فعل be به همراه وجه وصفی گذشته استفاده می کنیم. (منبع)

فرمول ساخت:

[شکل صرف شده فعل be] + [وجه وصفی گذشته]

مثال:

  • I am known for my anonymity.   من به ناشناس بودنم معروفم
  • The gunslinger was followed through the desert.   تفنگچی در صحرا تعقیب می شد