آموزش زبان اسپرانتو

این مطلب قرار است زبانی را به شما معرفی کند که همه انسانها را بدون توجه به ملیتشان به هم پیوند می دهد. زبان اسپرانتو!

به احتمال زیاد شما هم مثل خیلیهای دیگر حداقل یک بار به این فکر کرده اید که یادگیری زبان جدید چقدر سخت است. خیلی وقتها پیش می آید که به مهارتهای یک زبان خارجی نیاز داریم ولی یاد گرفتنش برایمان آنقدرها راحت نیست. تصور کنید که چیزی به نام مانع زبانی بین ملتها وجود نداشت و همه به یک زبان واحد صحبت می کردند. آن وقت همه چیز خیلی راحت می شد مگر نه؟ وقتی فقط یک زبان وجود داشته باشد، ارتباط و درک متقابل هم بهتر و سریعتر انجام می شود.

اسپرانتو چیست؟

اسپرانتو (Esperanto) نام یک زبان بین المللی مصنوعی است که در اواخر قرن نوزدهم و در لهستان ابداع شد. در حال حاضر زبانهای مصنوعی زیادی برای مقاصد مختلف ساخته می شوند. یکی از آنها زبان کلینگونی (Klingon) است که بازیگران فیلم Star Trek (پیشتازان فضا) به آن صحبت می کردند. یا مثلا جنگجویان سریال بازی تاج و تخت (Game of Thrones) به زبان دوتراکی (Dothraki) حرف میزدند. هر دوی این زبانها برای جهانی تخیلی و غیرواقعی ساخته شده بودند و ما از آنها در زندگی عادی و واقعیمان استفاده نمی کنیم.

اما دکتر لودویک زامنهوف (Ludwik Lezjer Zamenhof) به چیزی فراتر از اینها فکر می کرد. هدف او پیوند دادن مردم ملل مختلف به همدیگر از طریق یک زبان مشترک بود و با این انگیزه زبان اسپرانتو را خلق کرد.

زامنهوف بعد از بنا کردن پایه های زبان اسپرانتو آن را به دنیای واقعی معرفی کرد. این زبان به خاطر طنین و یادگیری سریعش مورد استقبال جهان قرار گرفت. اسپرانتو حکم یک زبان میانجی جهانی را دارد که از زبان لاتین سرچشمه گرفته و تحت تاثیر زبانهای دیگری مثل روسی، لهستانی، انگلیسی، ایتالیایی و آلمانی هم قرار گرفته است.

هدف زامنهوف خلق زبانی مدرن بر اساس زبان لاتین بود. برای همین یادگیری اسپرانتو برای کسانی که به زبانهای لاتین مثل اسپانیایی، فرانسوی و غیره مسلطند خیلی راحتتر است.

به افرادی که به زبان اسپرانتو صحبت می کنند اسپرانتیست (Esperantist) گفته می شود. خیلی از اسپرانتیستها معتقدند یادگیری زبان اسپرانتو به لطف دستور زبان ساده و بدون استثنائات، واژگان «آشنا» و املای آوایی آن نسبت به هر زبان دیگری آسانتر و سریع رخ می دهد. حتی گفته می شود که یک فرد با مهارتهای متوسط می تواند فقط در عرض 6 ماه این زبان را یاد بگیرد. در حال حاضر خیلی از نشریات دنیا از زبانهای مختلف به اسپرانتو ترجمه می شوند. مقالات اصیل زیادی نیز به این زبان منتشر می شوند و حتی شبکه های رادیویی اسپرانتو زبان هم وجود دارد.

مزایای زبان اسپرانتو

هر چیزی در دنیا موافقان و مخالفان خودش را دارد و زبان اسپرانتو هم از این قاعده مستثنی نیست. یکی از معایب اسپرانتو این است که تعداد اسپرانتیستها هنوز نسبتا کم است. اما با همه اینها مزایای اسپرانتو در مقایسه با معایبش خیلی بیشتر هستند. این مزایا شامل موارد زیر می شوند:

• سهولت: اسپرانتو زبان پیچیده و سختی نیست و می توان آن را خیلی سریع یاد گرفت. علاوه بر این از آنجایی که خیلی شبیه چند زبان دیگر دنیاست، مطالعه آن هم آسانتر می شود.
• یادگیری آسانتر زبانهای دیگر: هر چه زبانهای بیشتری بلد باشید، یادگیری زبان بعدی برایتان راحتتر می شود. این مورد درباره زبان اسپرانتو دو چندان هم صدق می کند، چون دستور زبان و واژگان آن بین المللی است و یادگیری زبانهای دیگری را برای شما راحتتر می کند.
• بی طرفی: اسپرانتو یک زبان بین المللی است و این یعنی متعلق به هیچ کشور خاصی نیست و همه می توانند آن را یاد بگیرند، پس هیچ کس از آن محروم نمی شود. با اینکه در حال حاضر به خاطر ازدواج اسپرانتیست ها با هم فرزندان آنها به نوعی گویشوران بومی اسپرانتو به حساب می آیند، اما اسپرانتو زبان مادری طبیعی که متعلق به ملیت یا فرد خاصی باشد نیست.
• سفر راحتتر: یادگیری اسپرانتو به شما امکان می دهد تا موقع سفر به کشورهای دیگر بتوانید راحتتر با مردم آنجا ارتباط برقرار کنید. حتی اگر در کشور مورد نظرتان یک اسپرانتیست هم پیدا نکنید، باز هم یادگیری واژگان این زبان به شما در فهم زبانهای خارجی دیگر کمک می کند.
• گستره وسیع تری از هنر: اسپرانتو به عنوان یک زبان بی طرف و هنری به نویسندگان امکان می دهد تا برای کل جهان هنر خلق کنند، نه فقط برای یک گروه هدف با زبانی خاص.

گذشته از اینها اسپرانتیست ها و غیراسپرانتیست ها بر این باورند که وجود یک زبان مشترک به حل و فصل درگیریهای جهانی هم کمک می کند. وقتی همه مردم دنیا به یک زبان صحبت کنند، ناخودآگاه به هم نزدیکتر می شوند، همدیگر را بهتر می فهمند و راحتتر با هم سازش و توافق می کنند.

گرامر زبان اسپرانتو

وقتی اسم گرامر یا همان دستور زبان وسط می آید تقریبا همه ما یاد سختیهای آن می افتیم، ولی در مورد اسپرانتو نیازی نیست نگران چیزی باشید. کل گرامر زبان اسپرانتو یک صفحه می شود!

الفبای اسپرانتو از 28 حرف تشکیل شده که عبارتند از:

a, b, c, ĉ, d, e, f, g, ĝ, h, ĥ, i, j, ĵ, k, l, m, n, o, p, r, s, ŝ, t, u, ŭ, v, z.

بهترین قانون زبان اسپرانتو تناظر یک به یک حرف به صدا است، یعنی هر حرف فقط یک صدا دارد و یک جور تلفظ می شود نه بیشتر.

ترتیب کلمات در اسپرانتو هم خیلی ساده است. ساختار پایه جملات در این زبان به شکل زیر می باشد (از چپ به راست):

اگر ترتیب کلمات را در جمله تغییر بدهیم، تاکید ما از یک کلمه به کلمه دیگر منتقل می شود ولی معنای کلی جمله ثابت می ماند. برای همین بعید است که ترکیب بی معنی و مفهومی ساخته شود. شاید برخی جملات گوشنواز و خوش فرم نباشند ولی کماکان با معنی هستند.

زبان اسپرانتو فقط یک حرف تعریف دارد و آن هم la است. حرف تعریف معین کننده اسم است، یعنی به ما می گوید اسمی که الان درباره اش حرف میزنیم آشنا و شناس است. مثلا در فارسی می گوییم: آن کتاب را خواندی؟ اینجا شنونده می داند منظور ما کدام کتاب است. پس “آن” می شود حرف تعریف. در زبان اسپرانتو این کار را la انجام می دهد. مثالهای زیر را ببینید:

amiko= دوست (شامل هر دوستی می شود)

la amiko= دوست (همان دوست خاصی که قبلا ذکر کردیم)

تمام اسمها در زبان اسپرانتو به پسوند -o ختم می شوند. علاوه بر این، اسامی در این زبان جنسیت دستوری ندارند. اسم جمع نیز با پسوند j- ساخته می شود. این پسوند به اسمها و صفات اضافه می شود و آنها را به صورت جمع در می آورد.

tablo= جدول (مفرد) / tabloj= جداول (جمع)

lernanto= دانش آموز (مفرد / lernantoj دانش آموزان (جمع)

برای اشاره به جنسیت دستوری زن از پسوند in- استفاده می شود؛ به عنوان مثال، دانش آموز پسر در زبان اسپرانتو می شود: lernanto و دانش آموز دختر می شود: lernantino. همچنین Patro به معنی پدر و patrino به معنای مادر است. صفات مفرد هم همیشه پسوند -a دارند. اغلب صفات قبل از اسم می آیند و توضیح بیشتری درباره معنای اسم می دهند.

granda domo= خانه بزرگ

grandaj domoj= خانه های بزرگ

مصدر افعال در اسپرانتو به مصوت –i ختم می شوند. به عنوان مثال: lerni (یاد گرفتن)، labori (کار کردن)، legi (خواندن)، manĝi (خوردن). فرقی نمی کند شخص و عدد چه باشند، در هر صورت فعل زمان حال پسوند -as، زمان گذشته پسوند – is و زمان آینده پسوند – os می گیرد. به مثالهای زیر دقت کنید:

mi legas= من می خوانم

mi legis= من خواندم

mi legos= من خواهم خواند

خیلی سخت نبود، مگرنه؟

معنی برخی کلمات از اسپرانتو به فارسی

نگاهی به لیست زیر بیندازید و ببینید این کلمات شما را یاد واژگان زبانهای دیگر می اندازد؟ احتمالا بله!

اسپرانتو را می توانید به صورت خودآموز یاد بگیرید

درست مثل هر زبان دیگری، اسپرانتو را هم می توانید خودتان در خانه به صورت خودآموز یاد بگیرید. کتابها و فیلمهای مفیدی در اینترنت وجود دارند که می توانید از آنها کمک بگیرید. سایتهایی هم هستند که به شما کمک می کنند در عرض 12 روز و به صورت فشرده اسپرانتو را یاد بگیرید. 12 روز واقعا مدت زمان کمیست.

برای دسترسی به دوره های آنلاین رایگان زبان اسپراسو کافیست به سایتهای lernu.net و kurso.com.br سری بزنید.

دروس آموزش زبان اسپرانتو

از پیج IranaEsperantoAsocio:

2 جزوه آموزش زبان اسپرانتو (PDF)

   دانلود دو کتاب کامل آموزش زبان اسپرانتو (8 مگابایت)

فرهنگ لغت اسپرانتو

اگر برای ترجمه لغات به دیکشنری نیاز پیدا کردید احتمالا اولین گزینه ای که به ذهنتان می رسد گوگل ترنسلیت است. به جز گوگل، دیکشنریهای آنلاین زیر هم می توانند به شما کمک کنند:

• Esperanto–English online dictionary
• Computer English-Esperanto dictionary
• Computer dictionary Komputeko

دانش اسپرانتو درهای جدیدی به سوی شما می گشاید. با یادگیری این زبان می توانید با مردم نقاط مختلف دنیا ارتباط برقرار کنید و از این تجربه لذت ببرید.