مردم ژاپن: آشنایی با فرهنگ، دین، زبان و همه موارد ضروری

کشور ژاپن در پی جنگ جهانی اول (۱۹۱۴-۱۹۱۸) دچار بحران اقتصادی شد. در سال ۱۹۲۳ شهر های توکیو و یوکوهاما در اثر زلزله ویران شدند. در طول جنگ جهانی دوم (۱۹۴۱-۱۹۴۵) ژاپن به ایالت متحده آمریکا و بریتانیای کبیر (۱۹۴۱) حمله کرد. ژاپن در جنگ جهانی دوم شکست خورد و همین موضوع سبب شد تا امپراتوری و ارتش خود را در خارج از کشور از دست بدهد؛ به موجب این شکست اقتصاد ژاپن با مشکل رو به رو شد و هم چنین در طول این جنگ بسیاری از شهرهای بزرگ ژاپن با خاک یکسان شدند. نیرو های نظامی متفقین ( اکثریت آمریکایی ها ) ژاپن را در سال های ۱۹۵۲-۱۹۴۵ اشغال کردند و برای ترویج دموکراسی اصلاحات گسترده ای را اعمال نمودند. ژاپن بعد از اشغال توانست کشور خود را از نو بسازد.

در دهه ۱۹۶۰ با شروع یک نیروی اقتصادی، ژاپن به یک باره رشد چشم گیری را تجربه کرد و از آن پس زندگی مردم ژاپن از کیفیت بسیار بالای بر خوردار شده است.

از نظر سیاسی می توان گفت که ژاپن یک دموکراسی پارلمانی می باشد که بر اساس سیستم بریتانیا مدل سازی و طراحی شده است. نمایندگان پارلمان دایت انتخاب می شوند؛ منظور از دایت پارلمان یا مجلسی است که دو کابینه قانونگذاری دارد. حزب اکثریت در مجلس عوام، یا همان مجلس نمایندگان، نخست وزیر را انتخاب می کنند و در نهایت این نخست وزیر است که تشکیل کابینه می دهد. حزب محافظه کار دموکرات لیبرال بزرگ ترین حزب است؛ ولیکن کنترل طولانی مدت مجلس عوام در سال ۱۹۹۳ شکسته شد. در حال حاضر هم احزاب مختلف در حال گذراندن دوره آرایش مجدد هستند.

۲- موقعیت جغرافیایی

ژاپن جمعیت بالغ بر ۱۲۵ میلیون نفر دارد. تقریبا همه ژاپنی زبانان در ژاپن زندگی می کنند. اقلیت ها به هاوایی، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی مهاجرت کرده اند، اما بسیاری از نوادگان این اقلیت ها به ژاپنی صحبت نمی کنند.

ژاپن زنجیره ای متشکل از ۳۰۰۰ جزیره مختلف ساحل شرقی آسیا است. در طول تاریخ جزایر اصلی ژاپن با نام های هونشو، کیونشو و شیکوکو زادگاه ژاپنی ها بوده اند. در طول قرن هفدهم نفوذ سیاسی به سمت جزایر جنوبی ریکیو، از جمله اوکیناوا ، کشیده شد. در حال حاضر در این جزایر جنوبی افرادی زندگی می کنند که به زبان ژاپنی متفاوتی صحبت می کنند. در قرن نوزدهم میلادی جزایر ریکیو هم جزیی از ژاپن شدند. در قرن نوزدهم هوکایدو هم به طور کامل به ژاپن ملحق شد.

تقریبا دو سوم کشور ژاپن کوهستانی است. همین موضوع سبب شده تا جمعیت بالای ژاپن در اندک دشت های بزرگ، کوهپایه ها و نوار های ساحلی این کشور ساکن شوند؛ دشت های بزرگ ژاپن عبارتند از: کانتو (در حومه شهر توکیو)، کانسای ( در حومه شهر اوساکا ) و نوبی ( در اطراف شهر ناگویا ). این جمعیت بزرگ ژاپن اکثرا در شهر ها زندگی می کنند؛ آن هم به دلیل داشتن شغلی مناسب و لذت بردن از جذابیت زندگی شهری.

ژاپن روی گسل زلزله قرار دارد و به همین دلیل بسیار زلزله خیز است. هم چنین کشور ژاپن آتشفشان های زیادی هم دارد. در اول سپتامبر سال ۱۹۲۳ زلزله ویرانگری رخ داد که شهرهای توکیو و یوکوهاما را به طور کامل تخریب کرد. در این زلزه مخرب و ویرانگر تقریبا ۱۳۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند. هم چنین در هفدهم ژانویه سال ۱۹۹۵ یک زلزله ویرانگر بندر کوبه را با خاک یکسان کرد و این زلزله حدودا جان پنج هزار نفر را گرفت . علاوه بر این ها طوفان های فصلی بسیار زیادی در ژاپن رخ می دهد که گرچه غالبا مخرب و ویرانگر هستند ولی تلفات جانی کم تری دارند.

۳- زبان مردم ژاپن

غالبا مردم ژاپن به زبان ژاپنی صحبت می کنند. می توان گفت که زبان ژاپنی جزئی از خانواده بزرگ تر زبان به اسم زبان های آلتایی است. هم چنین گفته می شود که زبان های ژاپنی و کره ای از یک ریشه هستند. زبان ژاپنی هیچ ارتباطی به زبان چینی ندارد ولیکن نوشتن این زبان از چین آموخته شد. هریک از حروف چینی ( کانجی ) یک معنی و چندین تلظ دارند. این حروف چینی بخشی از سیستم نوشتاری به حساب می ایند.

لغات ژاپنی متشکل از چندین بخش ( هجا ) هستند. حروف آخر لغات ژاپنی برای تغییر زمان، منفی کردن و یا تغییر معنای کلمه به کلمه اصلی اضافه می شوند. ترتیب جملات ژاپنی به شرح زیر است: فاعل ، مفعول و فعل. سلام و خداحافظی در زبان ژاپنی

۴-فرهنگ مردم ژاپن

ژاپن دارای فرهنگ اجتماعی آسیای شرقی است که به هماهنگی اجتماعی و سلسله مراتب گروهی اهمیت بسیار زیادی می دهد . تا قرن دهم، فرهنگ ژاپنی تا حدودی به فرهنگ چینی شباهت داشت ولی ظهور گروه سامورایی ها و انزوا در دوره ادو، فرهنگ این کشور را به طور کامل تغییر داد. در کل، فرهنگ ژاپن تحت تاثیر مذهب شینتو، بوداییسم و ارزش های کنفوسیونیستی و جغرافیای منحصر به فرد با منابع محدود قرار داشت.

اخیرا سبک زندگی مردم ژاپن تغییر کرده و به عبارتی تقریبا غربی شده است، ولی با این حال مردم ژاپن تمام تلاش خود را می کنند تا میراث فرهنگی بسیار غنی و پربار خود را حفظ کنند ؛ مثلا اجرای مراسم چایی خوری، پوشیدن لباس کیمونو و آموختن هنر های سنتی و صنایع دستی از همان دوران کودکی .

۵-آداب و رسوم مردم ژاپن

هماهنگی اجتماعی یکی از موضوعات بسیار مهم در بین مردم ژاپن است؛ بنابراین می توان گفت که ژاپنی ها آداب و رسوم بسیار زیادی دارد. در زیر به بعضی از آداب و رسوم جالب ژاپنی ها اشاره می کنیم؛ مثلا:

1. زمانی که وارد خانه می شوند، کفش های خود را از پا در می آورند.
2. زمانی که بیمار می شوند از ماسک استفاده می کنند.
3. زمانی که بیمار هستند به یکدیگر دست نمی دهند و همدیگر را در آغوش نمی گیرند.
4. برای ادای احترام به طرف مقابل تعظیم می کنند.
5. به هنگام خوردن نودل هورت می کشند و سرو صدا ایجاد می کنند.
6. به هنگام ورود به معبد به طور نمادین دست های خود را می شویند.
7. هنگامی که می خواهند از سرویس بهداشتی استفاده کنند، دمپایی می پوشند.
8. به مناسبت روز دختر خانه های خود را با عروسک و به مناسبت روز پسر خانه های خود را با تضاویر مربوط به سامورایی ها تزیین می کنند.
9. در جشنواره ستسوبون به طرف شیاطین لوبیا پرتاب می کنند.
10. در روز سال نو غذای مخصوصی به نام “اوسچی” می خورند.
11. بیشتر بعد از ظهر ها حمام می کنند.
12. در طول فصل تابستان با پوشیدن لباسی به نام یوکاتا در جشنواره های آتش بازی شرکت می کنند. و ….

۶-جشنواره های معروف در فرهنگ ژاپن

به دلیل مذاهب مختلفی که در زاپن وجود دارد همه ساله جشنواره های بسیار زیادی در این کشور برگزار می شود. مردم ژاپن فصل برداشت محصول و تغییرات فصلی را جشن می گیرند. ژاپن ۴۷ استان دارد که هر یک از این استان ها جشنواره های متفاوتی برای خود دارند. این جشنواره ها معمولا در طول فصل تابستان برگزار می شوند. مردم محلی ژاپن معمولا در این گونه مراسمات لباس های مخصوصی به نام یوکاتا به تن می کنند. معروف ترین و شناخته شده ترین جشنواره های ژاپنی عبارتند از :

الف) جشنواره گیون در کیوتو: بزرگترین رژه ژاپن که در دهه ۸۰۰ و به هنگام شیوع یک بیماری اغاز شد.

ب) جشنواره آوا اودوری در توکوشیما: نوعی جشنواره رقص که در طول هفته اوبون برگزار می شود ( مردم ژاپن معتقدند که در این هفته ارواح درگذشتگان از به دیدن دنیا می آیند.

پ) جشنواره نبوتا: جشنواره ای که به جنگجویان باستانی شمال ژاپن اختصاص دارد.

۷-غذا در فرهنگ مردم ژاپن

غذای اصلی مردم ژاپن برنج است. مردم ژاپن زیاد نان مصرف نمی کنند . در گذشته، مالیات به صورت برنج جمع آوری می شد و حقوق سامورایی ها به صورت برنج پرداخت می شد. مردم ژاپن بر این باورند که برنج سالم تر از گندم است؛ ژاپنی های می گویند که کربوهیدارت گندم بسیار زیاد و هضم آن بسیار سخت است.

تا قرن نوزدهم، ژاپنی ها به ندرت گوشت مصرف می کردند چرا که آیین بوداییسم کشتن حیوانات و مصرف گوشت آن ها را ممنوع کرده بود. به همین دلیل ژاپنی ها معمولا لبنیات هم مصرف نمی کردند. سوشی تازه محبوب ترین غذای ژاپنی ها است. در دهه ۱۸۰۰ سوشی غذای بسیار ارزان و سریعی برای کارگران ژاپنی محسوب می شد. امروزه هم صبحانه مخصوص ژاپنی ها متشکل از ماهی سرخ شده و سوپ میسو است؛ نهار مخصوص ژاپنی ها هم معمولا نودل و یا برنج است .

۸-پوشش در فرهنگ مردم ژاپن-کیمونو

در زمان های گذشته مردم ژاپن لباسی یک تکه به نام کیمونو به تن می کردند؛ این نوع لباس در دوره هی آن (۷۹۴-۱۱۸۵) ابداع شد. کیمونو لباسی از جنس ابریشم است و هر یک از طرح های روی آن معنای مخصوصی برای خود دارند. به عنوان مثال درنا نماد طول عمر، درختان کاج نماد سال جدید و گل داوودی نشان دهنده خانواده امپراتوری است. به کیمونوی تابستانی “یوکاتا” می گویند و هم چنین کیمونوی مخصوص مراسم عروسی به “یوچیکاکی” مشهور است.

کیمونو ها معمولا آستین های بلندی دارند تا باد به خوبی در داخل آستین حرکت داشته باشد و بدن خنک شود. بچه ها کیمونوهایی با رنگ روشن و گلدار به تن می کنند، در حالی که افراد مسن کیمونوهایی ساده با طرح های ساده می پوشند. امروزه، مردم ژاپن در محل کار و در مدرسه لباس های غربی می پوشند؛ ولی برای مراسمات و موقعیت های خاص ترجیحا کیمونو به تن می کنند.

۹-ارزش های موجود در فرهنگ ژاپن

ژاپن جامعه ای سنت گرا و سازش پذیر است؛ مردم ژاپن ارزش بسیار زیادی برای هماهنگی اجتماعی، احترام متقابل و اتفاق نظر گروهی قائل هستند. ارزش های دیگری نظیر اجتماعی بودن، پشت کار داشتن و اجتناب از بحث و ناسازگاری برای ژاپنی ها بسیار مهم و ارزشمند هستند. مذهب ژاپنی ها هم تاثیر بسیار زیادی بر ارزش های مردم این کشور دارد.

ارزش هایی مانند خلوص نیت و پاکیزگی ریشه در مذهب شینتوییسم دارند؛ در حالی که کمال گرایی و مینیمالیسم از مذهب بوداییسم نشئت می گیرند. علاوه بر این ها، گسترش آموزه های مردم آسیای شرقی در ژاپن تاثیر قابل توجهی بر فرهنگ این کشور داشته است. هم چنین گفته می شود که ارزش هایی مانند تفکر طولانی مدت، پشتکار، احترام به سلسله مراتب اجتماعی و احترام به بزرگترها ریشه در مذهب کنفوسیانیسم دارند.

۱۰-ارتباطات در فرهنگ ژاپنی

سبک زندگی و ارتباطات مردم ژاپن بسیار منحصر به فرد و خاص است. ژاپن در قرن شانزدهم تا نوزدهم به کل هیچ ارتباطی با دنیای بیرون نداشت. یکی از منحصر به فرد ترین شیوه های ارتباطی مردم ژاپن این است که به ندرت از کلمه “خیر” استفاده می کنند و معمولا مخالفت نمی کنند. چرا که فکر می کنند نه گفتن به دیگران بی احترامی و بی ادبی تلقی می شود. به همین دلیل مردم ژاپن معمولا به طور مستقیم درخواست خود را مطرح می کنند تا طرف مقابل را تحت فشار قرار ندهند.

مردم ژاپن در نوشتن نامه هم از این قانون پیروی می کنند و خیلی سربسته ایده و افکار خود را مطرح می کنند. غربی ها در ابتدا و یا آخر نامه خود به صورت واضح و خیلی مستقیم درخواست شان را بیان می کنند ؛ ولیکن ژاپنی ها معمولا در اواسط نوشته خود خیلی غیر مستقیم به موضوع مورد نظر خود اشاره می کنند.

۱۱-مذهب در فرهنگ ژاپن

در ژاپن دو مذهب و دین غالب وجود دارد: مذهب شینتو و بودا. هیچ کدام از این مذاهب تعریف مشخصی از خدا و روز قیامت ندارند. مذهب شینتون هیچ کتاب مقدسی ندارد و واژه گناه در این مذهب هیچ معنا و مفهومی ندارد. بنابراین در تعبیر غربی ها، مذاهب ژاپنی بیشتر شبیه به رسم و رسوم هستند و شباهت چندانی به آیین مذهبی ندارند. در مذهب شینتون بعضی از اجسام طبیعی مقدس هستند ولی لزوما به عنوان خدایان پرستیده نمی شوند.

مذهب بودا می گوید که همه انسانها می تواند یک بودا شود (یک انسان روشن فکر) البته به شرطی که از آرزوهای دنیوی خود دست بکشند و زندگی ساده ای را پیش ببرند. مردم ژاپن معمولا برای عبادت هم به معابد بودایی و هم معابد شینتو می روند. پس می توان گفت که مردم ژاپن پیروی هر دو مذهب هستند.

۱۲-ادبیات ژاپن

منظور از ادبیات ژاپن آثار هنری و نوشته های نویسندگان ژاپنی در گذشته است. از مهم ترین نوشته های ژاپنی می توان به اشعار ” گینجی ” و هایکو ” اشاره کرد. داستان گینجی رمانی است که در قرن یازدهم نوشته شده است و گاهی اوقات عنوان اولین رمان را به این رمان اختصاص می دهند. این داستان در مورد شاهزاده ای است که از خانواده سلطنتی خود طرد می شود و بین عوام به فردی عاشق معروف شد.

هایکو نامی است که به اشعار مینیمالیستی اختصاص داردغ این اشعار متشکل از سه عبارت است که به صورت ۵-۷-۵ هجایی ادا می شوند. مضمون این اشعار معمولا تغییرات فصلی است. در سال های اخیر، هاروکی موراکامی به خاطر رمان هایش بسیار معروف و مشهور شد. شخصیت های رمان های هاروکی موراکامی بسیار عجیب و غریب هستند و در این رمان ها لحظات پوچ زندگی به تصویر کشیده شده اند. سبک این نویسنده غربی است اما رمان هایش زندگی روزمره مردم ژاپن را نشان می دهد.

۱۳- قهرمانان و داستان های محلی در فرهنگ ژاپن

فرهنگ عامیانه و داستان های محلی مردم ژاپن به شدت تحت تاثیر فرهنگ چینی ها و هنجارهای اجتماعی جزایر تقسیم شده ژاپنی است. داستان های کوتاه و محلی ژاپن همیشه جنبه آموزشی دارند و سعی کرده اند تا اهمیت صبر ، صداقت و سخت کوشی را نشان دهند. شخصیت های این داستان ها معمولا متشکل از موارد زیر هستند: یک پدربزگ و مادربزرگ پیر، یک پسر بچه بسیار قوی، یک دختر بچه زیبا که می خواهد پرنسس شود، شیطان ( اونی )، یک سامورایی که معمولا با قهرمان داستان همکاری می کند، یک جنگل، حیوانی که در نهایت معلوم می شود یک انسان و یا موجودی با نیروی خارق العاده است.

یکی از معروف ترین داستان های کودک، داستان موموتارو است. این داستان در مورد پیرزنی است که از درون یک هسته هلو پسربچه کوچکی را پیدا می کند. این پیرزن برای این پسربچه کوفته های مخصوصی درست می کند و پسربچه با خوردن این کوفته های بزرگ می شود و نهایتا به جزیره شیاطین می رود و گنجینه های دزدیده شده توسط شیاطین رو پس می گیرد. این پسر بچه در طول جنگ با شیاطین از سه حیوان مختلف کمک می گیرد: یک میمون ، یک سگ و یک پرنده.