به بخش اول تدریس الفبا خوش آمدید. ایمیل های زیادی را در هفته دریافت می کنیم که از ما می خواهند تا توصیه هایی را در مورد چگونگی آموزش حروف الفبا و حروف صدادار به بچه ها و کسانی که هنوز به مهدکودک نرفته اند یا قبل از کلاس اول دبستان هستند، آموزش دهیم. بنابراین امروز ایده هایی را در مورد آموزش به کودکان در طیف سنی پایین در اختیار شما قرار می دهیم و اگر شما هم در منزلتان کودک دارید، راهکارهای ین قسمت از سایت را برای یاد دادن الفبا به آن ها در پیش بگیرید.

حروف بی صدا یا صدا دار؟

به این نکته دقت کنید که قصد داریم تا موضوعات داغی را در رابطه با حروف بی صدا و حروف صدادار در اختیار شما قرار دهیم. احتمالاً شما با بعضی از راهکارها موافق و یا مخالف باشید. همچنین می توانید متوجه شوید که برای کودک شما کدام روش کار آمدتر است و آن را همیشه به کار بگیرید.

بنابراین باید ببینید که کدام روش کمک کننده است؟ در حروف صدادار راهبردهای آموزشی با طیف وسیعی وجود دارد. به همین دلیل حروف صدادار را اول درس می دهند و بعد از آن وارد حروف اسمی می‌ شوند. باور و عقیده بر این است که حروف صدادار کاربردی تر و کمک کننده تر نسبت به حروف اسمی هستند. بنابراین باید اول تدریس شوند. پس همان طور که از تیتر مقاله حدس زدید، ما با این مورد مخالف هستیم. قبل از اینکه جلوتر برویم لطفاً این جمله رو از ما بشنوید: اگر اول حروف صدادار را به کودک خود یاد دادید و او توانست وضعیت خوبی را از خود نشان دهد، به این کار ادامه دهید.

باور دارم که بعد از خواندن تحقیقات خارج از این مقاله، مانند تحقیقات(such as Ehri, Invernizzi, Cunningham, Calkins, و McBride-Chang), متوجه می‌ شوید که هم حروف صدادار و هم حروف بی صدا برای تدریس به کودکان و خواندن و نوشتن بسیار کاربردی هستند.

تنها سه دلیل وجود دارد که ما به آن معتقدیم :

۱-اکثر حروف های اسمی سرنخ زیادی را نسبت به حروف صدادار یا یکی از صداها به کودک می دهند. مثلاً حرف D صدای /d/ هنگام شروع دارد و حرف F صدای /f/ را در انتها دارد، W, Y و H جزء استثنائات هستند.

۲-حروف اسمی (حروف بی صدا) سرنخ های زیادی را برای حرف‌ ها به جا می‌ گذارند. بسیاری از حروف صدادار به تنهایی کاربردی ندارند. مثلاً b’s به تنهایی بیشتر صدایی شبیه به /buh/ دارد که می تواند با حروف صدادار دیگری ترکیب شده تا راحت تر خوانده شود.

۳-حروف صدادار انتزاعی تر هستند و به اندازه حروف بی صدا پایدار نخواهند بود. مثلاً حرف A را در نظر بگیرید. طبق تجربه کاربرد A بیشتر از /a/ است.

فرقی ندارد که باور شما چیست و چه فکری در مورد حروف صدادار و بی صدا دارید. تحقیقات چاپ شده نشان می دهد کودکانی که حروف بی صدا را می‌ شناسند، بهتر حروف صدادار را یاد می گیرند و آمادگی بیشتری خواهند داشت.

حروف بزرگ یا حروف کوچک؟

کودکان نیاز دارند که هر دو ساختار حروف بزرگ و کوچک را یاد بگیرند. البته که حروف کوچک هنگام خواندن بیشتر به کار می‌ آیند اما یاد گرفتن هر دو الزامی و مورد نیاز است. اگر به کودک خود در حال آموزش چنین مواردی هستید، پیشنهاد می کنم که از حروف بزرگ شروع کنید. چرا؟

word image 112

به دو دلیل:

۱-حروف بزرگ از لحاظ بصری نسبت به حروف کوچک راحت‌ تر متمایز می شوند. مثلاً حروف بزرگ B و D را با حروف کوچک b و d مقایسه کنید.

۲-حروف بزرگ برای شروع نوشتن راحت تر هستند. مثل E به جای e . حتی وقتی که حروف کوچک آموزش داده می شوند، به مراتب دیده‌ ایم که کودکان نوشتن حروف بزرگ را ترجیح می‌ دهند.

بسیار مهم است که همه کودکان آموزش همه نوع حروف را ببینند؛ حتی با فونت های مختلف! اشاره کردن و صحبت کردن در مورد انواع حروف هنگام خواندن یک متن، در آگاهی رساندن به دانش آموزان بسیار مهم است و یک راه عالی برای آنها است. چه برای کودکان در سنین خیلی پایین و چه برای کودکان بزرگ تر.

سردرگمی حروف

از آن جا که ممکن است خیلی از افراد طبق ترتیب حروف الفبا پیش بروند اما راه های بسیار بهتری وجود دارد تا این که در یاد دادن حروف به حرف z برسید. در این قسمت حروف بی صدا و صداداری را با ترتیب متفاوتی معرفی می کنیم که میزان سردرگمی به حداقل برسد.

word image 113

تشابهات بصری: بعضی از حروف بسیار شبیه به هم هستند. مثل b, d, p و w,v,Y. و ممکن است که آن ها با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. پس شما را تشویق می‌ کنیم که این حروف را جداگانه آموزش دهید و برای آموزش هر کدام از آن ها یک زمان متفاوت را در نظر بگیرید تا کودک کم تر دچار سردرگمی شود.

تلفظ: از آن جا که ممکن است این موضوع کمی جذاب تر به نظر برسد اما همه تفاوت ها در مورد تلفظ حروف است که ممکن است در کودکان متفاوت باشند و در یک بخش یکسان از دهان تولید نشود.

مثلاً حرف g و k. را در نظر بگیرید. هر دو صدا در پشت گلو تولید می شوند. اگر صدای /g/ را بدون استفاده از این روش تلفظ کنید، صدای /k/ شنیده می شود. حروف های دیگر مثل t و d, v یا b و p را نیز با یکدیگر آموزش ندهید.

تاخیر در گفتار: بعضی از کودکان هنگام تولید بعضی از صداهای خاص دچار مشکل هستند. ممکن است که این حروف شامل f, j, l, r, s, v, y, یا z باشد. البته ما در این زمینه متخصص نیستیم اما می دانیم که تاخیر در گفتار می تواند یادگیری صدا، تلفظ، دیکته و خواندن آن را دچار مشکل کند. دو مورد از منابع جذاب و مفید برای کمک به کودکان در مشکلات تلفظی، کتاب های آموزش حروف Katie of Playing with Words 365 و Reading و TLC’s Lively Letters می باشند.

آیا آموزش فقط یک حرف در یک هفته موثر است؟

حروف هفتگی روش خوبی نیست زیرا افکار را در مورد موضوع به هم ریخته می‌ کند.

  • باید مطمئن شوید ساختار آواشناسی معنادار سرگرم کننده و سیستماتیک است. بسیاری از کودکان به دستورالعمل‌ های سیستماتیک نیاز دارند. کودکانی هستند که برای تلفظ حروف کمی دچار مشکل هستند، اما…
  • حروف هفتگی، ساختار آوایی را فقط به آن حروف محدود نمی کند؛ مخصوصاً زمانی که کودک شما در اواخر دوره مهد کودک باشد. اگر فقط در هفته روی یک حرف تمرکز کنیم، حدود ۲۶ هفته طول می‌ کشد تا بتوانیم همه آنها را به کودکان آموزش دهیم. مدت زمان بسیار بیشتری هم طول می کشد که کودک توانایی استفاده از حروف را در دیکته، خواندن و نوشتن پیدا کند. کودکان نیاز دارند که که به صورت هدفمند در معرض همه حروف به صورت روزانه قرار بگیرند. حروف باید در هر جایی وجود داشته باشد و هنگام خواندن، بازی کردن، نوشتن نام و غیره تکرار شوند. همه حروف بسیار مهم هستند.
  • اگر برای کودک خود قبل از مهد کودک یا در سال مهد کودک به یک روش سیستماتیک نیاز دارید، پیشنهاد می کنم که دو الی سه روز در هفته آموزش دهید. گروه‌ هایی را انتخاب کنید که از لحاظ بصری و آوایی متفاوت هستند و همانطور که در بالا توضیح دادیم، حروف هایی مثل T و F جزء این موارد هستند.
  • حروف را طبق صدایی که دارند دسته بندی کنید. اسباب بازی هایی را که با این صداها شروع می شوند را نیز دسته بندی کنید. همچنین می توانید بعضی از حروف را با سرعت بیشتری پیش ببرید؛ البته اگر این آمادگی را در کودک خود مشاهده می کنید. کودکان بعضی از حروف معمول را می‌ دانند و صدای آن را می‌ شناسند. اگر فکر می‌ کنید در مورد کودک شما هم چنین موردی درست است، هیچ نیازی نیست که کل هفته را برای این پروژه سرمایه گذاری کنید. برای اینکه بفهمید که کودکتان چه چیزهایی را می داند و چیزهایی را نمی داند، یک پازل مربوط به حروف الفبا بگیرید و آن را به هم بریزید و از او بخواهید حروف ها را بچیند. در چنین شرایطی می توانید دید بهتری نسبت به دانسته‌ های او پیدا کنید.

ترتیب حروف

حروف را باید به چه ترتیبی آموزش دهیم؟ اولین چیزی که همیشه بهتر است از آن شروع کنید، نام کودک است . نام کودک برای او بسیار مهم است و احساس هویت را به او می‌ دهد. بعد از آن حروف ها را خارج از ترتیب به او آموزش دهید. ترتیبی که ما آموزش می‌ دهیم، بستگی به سن کودک دارد. بیشتر کودکان می توانند آهنگ ABC را در سن دو یا سه سالگی بخوانند. آن ها همچنین این ترتیب را می شناسند.

آموزش دادن حروف بدون ترتیب، ما را مطمئن می‌ کند که کودکان آن ها را به دور از فضای آواز و شعر شناختند. زمانی که از کودک سوال می پرسید که این حرف چیست، باید به گونه‌ ای رفتار کنید که او مجبور نباشد به آن آواز معروف سر بزند تا متوجه حروف شود. بسیاری از کودکان را دیده ایم که حروف را نمی‌ شناسند اما از طریق همان آواز معروف ABC آن ها را می خوانند که این روش اشتباه است.

برای خواندن حروف هم تصمیم می گیریم حروفی را انتخاب کنیم که از لحاظ بصری و آوایی متفاوت هستند اما نوشتن آن ها در وهله اول آسانتر است. همچنین ساختار حروف صدادار را به سرعت اضافه می کنیم. بنابراین کودک می‌ تواند خیلی زود با آن آشنا شود . اگر راهکارهای بالا را در پیش بگیرید، متوجه می شوید که در هفته بیش از یک حرف را آموزش خواهید داد اما ترتیبی که انتخاب می‌ کنید، خیلی اهمیتی ندارد. فقط باید ترتیب حروف به گونه‌ ای باشد که کم ترین حد سردرگمی را برای کودک ایجاد کند.

۱۰ روش موثر سرگرم کننده

انجام فعالیت های مختلف در یاد دادن حروف الفبا کار را سرگرم کننده تر می کند . راه های زیادی برای تمرین حروف الفبا وجود دارد که می ‌توانید از آن‌ ها بدون تکرار بی مورد استفاده کنید. بنابراین در این قسمت روش هایی را به شما معرفی می کنیم که برای یاد دادن حروف الفبا و تمرین روزانه مناسب است.

۱-حروف را روی لوبیا های خشک شده بنویسید

لوبیا های سفید خشک شده بزرگ ارزان قیمت هستند و به راحتی می‌ توان روی آن ها نوشت. پس مقداری از آن ها را جمع آوری کنید و حروف بزرگ و کوچک را روی آن ها بنویسید. سپس هر کدام را داخل یک ظرف بیندازید و از کودک خود بخواهید که آن ها را به ترتیب به یکدیگر وصل کند و کنار هم بگذارد.

حتما بخوانید: آموزش کلمات (و جملات) ساده ابتدایی انگلیسی به کودکان

۲-نوشتن حروف روی برگه های چسب دار

هر کدام از حروف را روی برگ های چسب دار به صورت جداگانه بنویسید و آن را در گوشه های مختلف خانه بچسبانید. مثلاً می توانید روی هر پله یک عدد از این برگ ها بچسبانید. این تمرین می تواند انواع مختلفی داشته باشد و کودک شما در طول روز با آن ها درگیر باشد . ترتیب آن برای کودکان می تواند به صورت زیر باشد:

  • حروف کوچک
  • حروف بزرگ
  • حروف داخل اسم
  • حروف با خطوط صاف (H)
  • حروف با خطوط منحنی (c)
  • حروف با خطوط صاف و منحنی (B)
  • حروف بی صدا
  • حروف صدادار

حتی برای تمرین بیشتر می توانید حروف کوچک را به یکدیگر وصل کنید و یا حروف بزرگ را کنار هم بچینید و از او بخواهید که در این کار به شما کمک کند.

۳- نوشتن حروف روی فوم اصلاح

word image 114

فوم اصلاح را روی میز یا یک سینی اسپری کنید و از کودک خود بخواهید که حروف را روی آن بنویسد. و به راحتی می توانید آن را پاک کرده و دوباره شروع کنید . با این روش همه چیز تمیز خواهد ماند و ایجاد آلودگی در هیچ جای خانه به وجود نخواهد آمد

۴-حروف را خم کنید

word image 115

از پاک‌کننده‌ های لوله ای شکل رنگی استفاده کنید که همیشه انتخاب مناسبی برای این گونه تمرین ها هستند و سرگرم کننده می باشند . می توانید از کودکتان بخواهید که حروف بزرگ و کوچک را با خم کردن این پاک کننده ها برای شما درست کنند.

۵-کیف های حروف الفبا را درست کنید

word image 116

این یکی از عالی ترین روش هاست . برای این کار می توانید از یک کیف یا یک زیپ کیپ استفاده کنید. حروف نوشته شده در تکه های کاغذ و یا حروف آهنربایی یا هر چیزی که مد نظرتان است را داخل کیف قرار دهید و سپس کیف را با برنج یا جو پر کنید و آن ها را به ترکیب کنید. سپس از کودکانتان بخواهید که لابلای برنج به دنبال حروف بگردند و زمانی که آن ها را پیدا کردند، آن حروفی را که پیدا کرده اند را روی کاغذ بنویسند و بعد از اتمام، ۲۶ حروف را به ترتیب بگویند.

۶- حروف نامرئی را با آبرنگ پیدا کنید

word image 117

این یک روش کلاسیک است. با استفاده از مداد شمعی سفید روی یک برگ کاغذ یک حرف را بنویسید. سپس به کودکتان آبرنگ دهید و اجازه دهید که صفحه را رنگ کند و حروف ظاهر شده را ببیند.

۷- از حروف الفبای موزیکال استفاده کنید

حروف ها را در یک دایره بزرگ روی زمین بچینید. همچنین می توانید از حروف های آهنربایی استفاده کنید و آن ها را روی کارت بنویسید. سپس موسیقی را پلی کنید. از کودک بخواهید که در اطراف دایره همراه با موسیقی راه برود. زمانی که موسیقی را قطع می کنید، کودک شما باید بگوید که به کدام حرف نزدیک‌ تر است. مثلاً می توانید از کودک خود بخواهید که نام یک حیوان، رنگ یا هر چیز دیگر را که با آن حرف خاص که مقابلش ایستاده ، شروع می شود را مثال بزند و کمی او را به چالش بکشید.

۸- استفاده از حروف الفبای اسفنجی

word image 118

اسفنج ها را به صورت حروف الفبا برش دهید و آن ها را رنگ کنید و برای بازی از آن ها استفاده کنید.

۹-پازل های اسم را کنار هم قرار دهید

حروف بزرگ و حروف کوچک را به صورت اسم کنار هم بنویسید و سپس آن ها را به صورت زیگزاگی و کاملاً ساده جدا کنید . حروف را با یکدیگر ترکیب کنید و از کودک بخواهید که آن ها را به یکدیگر وصل کند و طبق ترتیب درست کنار هم قرار دهد.

حتما بخوانید: روش آموزش زبان انگلیسی به کودکان با کمک شعر و ریتم موسیقی

۱۰- حروف را بخورید

word image 119

همه ما می ‌دانیم که سوپ حروف، یکی از سرگرم کننده ترین راه ها برای کودکان است. به راه‌ های مختلف فکر کنید که بتوانید شکل حروف های مختلف را در وعده های غذایی کودک جای دهید. مثلاً از پنکیک استفاده کنید و آن را به شکل حروف مختلف دربیاورید . همچنین می توانید از نودل یا ماکارونی هم استفاده کنید و با حروف خاص یک اسم را بنویسید.

 

منبع: چرب زبان