تکلیف خلاصه نویسی در مدرسه یکی از وظایف رایج دانش آموزان است و به آن ها کمک می کند که اطلاعات را بفهمند و در ذهن خود نگه دارند. اطلاعاتی که معمولا از یک مقاله یا حتی یک رمان به دست می آید.
اگر نمی دانید که چگونه خلاصه نویسی کنید، اولین چیزی که باید انجام دهید این است که هر قسمت از متن را با دقت بخوانید و آن را بفهمید و نکات مهمی که فکر می کنید لازم است در خلاصه وجود داشته باشد را یادداشت کنید.
به یاد داشته باشید که خلاصه را به زبان خودتان بنویسید، زیرا باید به حافظه ای که دارید اعتماد کنید. بعد از آن می توانید تمام نکات اصلی متن اصلی را دوباره به بهترین شکل ممکن پوشش دهید.
خلاصه نویسی یا summarizing در زبان انگلیسی کاربرد زیادی دارد. چه در آزمون های مختلف مثل آیلتس و تافل و چه اینکه بخواهید در یک لکچر، سخنرانی، کنفرانس و … مطالبی یادداشت برداری کنید. ترفندهای زیر حاصل سال ها تجربه در زمینه خلاصه نویسی زبان انگلیسی هستند.
۱- تعریف خلاصه نویسی
خلاصه نویسی؛ ثبت کارهای اصلی فردی دیگر به زبان خودتان است. این خلاصه می تواند از هر چیزی از جمله یک مقاله، رمان، فصل درسی، فیلم یا حتی ارائه باشد. فرقی ندارد که منبع چه چیزی است. در هر صورت هدف شما یکسان است که آن هم نشان دادن فهم شما از کار و مباحث نویسنده می باشد.
در نتیجه خلاصه ای از نکات اصلی متن بدون اشاره کردن به هیچ گونه از جزئیات را تحویل می دهید. فقط روی جزئیاتی تمرکز کنید که برای فهم موضوع اهمیت دارند که شامل نکات کلیدی پوششی و اصلی، بدون آنالیز و تجزیه تحلیل کردن یا متوقف کردن محتوا است.
زمانی که خلاصه یک مقاله یا هر متنی توسط دانش آموزان نوشته می شود، ممکن است آن ها کمی دچار سردرگمی شوند و شروع به تجزیه تحلیل کردن و یا نقد کردن ایده های موجود توسط یک نویسنده کنند.
یک خلاصه نویسی باید شامل چه چیز هایی باشد؟
یک خلاصه نویسی معمول شامل فاکتور های زیر است:
- توضیح دادن ایده اصلی متن اورجینال به صورت واضح
- نوشته شده با کلمات خود نویسنده
- نگاهی کلی به مباحث و جزئیات کامل کننده
- استفاده از کلمات کلیدی متن اصلی
- اطلاعات مهم ارائه شده در شمارش محدودیت کلمات
۲- چگونه خلاصه نویسی خوب داشته باشیم؟ ۱۰ راهکار بسیار کمک کننده
۱-چیزی که قرار است خلاصه نویسی کنید را از قبل نگاهی بیندازید
به این معنا که به عنوان، سرتیتر ها، زیر تیترها، متن، فونت تایپ شده، عکس ها، جدول ها، نمودار ها، متن های زیر عکس و غیره نگاه کنید. همه این ها ردپایی از نکات مهم هستند.
۲- متریال و مواد را بخوانید و هنگام انجام این کار نوت برداری کنید
میتوانید از یک کاغذ یا هر متریال و مواد دیگری برای نکته برداری استفاده کنید . نکته برداری به معنای خط کشیدن زیر جملات، هایلایت کردن، ترجمه کردن و نوت برداری در حاشیه یا کنار چیزی است که در حال خواندنش هستید. به یاد داشته باشید که فقط ایده های اصلی را پیاده کنید.
۳- یک دورنما یا outline کلی از چیزی که قرار است بنویسید ایجاد کنید
این پلن و برنامه ریزی به شما کمک می کند که قبل از شروع کار سازماندهی داشته باشید. بسیاری از شما ممکن است تعجب کنید. ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که خلاصه نویسی باید چقدر طولانی باشد. خب پاسخ به این سوال بستگی به میزان طولانی بودن و پیچیده بودن متن نویسنده ، ساختار های به کار رفته، نیاز ها و درخواست های معلم و نوع مخاطبی که قرار است متن را بخواند، دارد. اگرچه برای خلاصه نویسی حتماً باید به نکته اصلی اشاره شود.
۴- موجز (خلاصه) کار کنید
بله. حتما باید تمام اطلاعات ضروری که یک شخص برای فهم متن بدون خواندن منبع اصلی نیاز دارد را در آن وارد کنید. بنابراین باید تمام نکات اصلی را در بر بگیرید . دقیقاً خلاصه نویسی به همین معناست. به یاد داشته باشید که مجبور نیستید فراتر از نکات اصلی چیزی بنویسید. یک خلاصه نویسی باید تا حد ممکن کوتاه باشد. اطلاعات خیلی جزئی را ارائه ندهید. نباید جزئیاتی مثل اعداد، محاسبات، تاریخ ها یا شکل ها را وارد کنید. مگر این که برای فهم نکات اصلی مهم باشند، پس بیش از حد هر چیزی را توضیح ندهید.
۵- به یاد داشته باشید که متن نوشته شده باید کاملا واضح باشد
خلاصه نویسی باید برای افرادی که حتی متن اصلی را ندیدند ، نخواندند یا حتی در مورد آن چیزی نشنیده اند، قابل فهم باشند. پس به زبان انگلیسی ساده این کار را انجام دهید.
۶- اطمینان حاصل کنید که خلاصه نویسی شما سه بخش اصلی مقدمه، بدنه، متن و نتیجه گیری را شامل می شود
حتماً باید ساختار پاراگراف نویسی را اجرا کرده و آن را در طول متن حفظ کنید. به این معنا که پاراگراف های شما باید دارای یک topic sentence، supporting sentence و concluding sentence باشد.
هنگام شروع خلاصه نویسی بهتر است که نوشتار شما کاملا واضح باشد. می توانید به عنوان نویسنده، مواد به کار رفته از متن اصلی را هم در جمله اول مقدمه وارد کنید؛ مخصوصا اگر قرار است خلاصه نویسی طولانی داشته باشید. ایده کلی و اصلی هر چیزی که در حال خلاصه نویسی هستید ، باید در شروع کار به آن اشاره شود.
اگر قرار است فقط یک پاراگراف بنویسید، پس جملات پوششی بعد از topic sentence، نکات اصلی را دارا خواهد بود. اگر قرار است پاراگراف های زیادی بنویسید، به یاد داشته باشید که topic sentence در هر پاراگراف باید ایده های اصلی را در بر بگیرد.
۷- همان ترتیب متن اصلی را برای اطلاعات رعایت کنید
اگر قرار است یک داستان را خلاصه نویسی کنید، ممکن است داستان شما به گونه ای باشد که ترتیب اتفاقاتی در آن رعایت نشده باشد که در این مورد، کار شما راحت است اما در هر صورت نباید ترتیب داستان را تغییر دهید و عموماً باید همان ترتیب متن اصلی را رعایت کنید.
۸- تغییر لفظی جملات یا paraphrase
باید از نقل قول های مستقیم از متن اصلی استفاده کنید . البته نباید جمله ها را کپی پیست کنید و دقیقا همان ها را به کار ببرید. زیرا به این کار سرقت ادبی گفته می شود. سرقت ادبی به معنای دزدی است و قطعاً شما نمی خواهید این کار را انجام دهید. پس بهتر است از کلمات خودتان استفاده کنید.
۱۲ نکته بسیار مهم برای تقویت و یادگیری بهتر گرامر یک زبان خارجی
۹- هنگام خلاصه نویسی به متن اصلی نگاه نکنید
اگر در حال خلاصه نویسی یک فصل از یک کتاب هستید ، این کتاب را بسته نگه دارید. به جای آن به نوت برداری هایی که قبلا انجام داده بودید نگاه کنید.
همچنین به outline خود هم نگاهی بیاندازید . اگر به متن اصلی نگاه کنید، متوجه می شوید که آن را کپی کنید یا فقط مقدار کمی از آن را تغییر دهید. کافی است به یاد داشته باشید که شما قرار است جملات انگلیسی را به زبان خودتان خلاصه نویسی کنید.
۱۰- هدفمند باشید
به این معنا که نباید ایده خودتان را در خلاصه نویسی پیاده کنید. خلاصه نویسی اساساً یک گزارش کوتاه از اطلاعات بخشی از نوشته فرد دیگر است. بنابراین وارد کار شوید. اگر مراحل بالا را در پیش بگیرید، در خلاصه نویسی موفق و به مرور حرفه ای خواهید شد.
ترفندهای تکمیلی به نقل از موسسات آیلتس و تافل
- متن را با دقت بخوانید – کاملاً واضح است که قبل از شروع فرایند نوشتن خلاصه باید متن را با دقت بخوانید و واقعاً آن را بفهمید. در این مرحله نباید نوت برداری کنید. فقط روی معنی متن تمرکز کنید و سعی کنید آن چیزی که گفته شده است را بفهمید.
- متن را بفهمید و روی آن تمرکز کنید – زمانی که در طول متن حرکت می کنید و آن را می خوانید، سعی کنید ایده اصلی یا تم متن را به خوبی بفهمید.
- نکات مهم را لیست کنید – در مرحله بعد باید دوباره هر قسمت را بخوانید و به دنبال نکات مهمی باشید که می تواند تم را پشتیبانی کند. روی عنوان، کاراکتر ها، پلات داستان و غیره تمرکز کنید.
- جزئیات نامربوط را لیست نکنید – از آن جا که خلاصه نویسی یک نسخه کوتاه تر از متن اصلی می باشد، نمی توانید هر جزئیاتی را وارد آن کنید. تمرکز شما باید روی مبحث اصلی نویسنده باشد، نه این که بخواهید به دنبال شواهد و مدارکی باشید که این مبحث را اثبات می کند.
- خلاصه نویسی را شروع کنید – شروع به نوشتن خلاصه از طریق اشاره کردن به عنوان متن اصلی نویسنده، نکته اصلی نویسنده و ژانر داستان با زمان حال کنید. اولین پیش نویس باید با کمک حافظه خودتان نوشته شود، بدون نگاه کردن به نت برداری ها. چیزی که فهمیدید و به نظرتان مهم است را با کلمات خودتان روی کاغذ بیاورید. اگر می خواهید از کلمات دقیق متن نوشته شده توسط نویسنده استفاده کنید، آن ها را داخل کوتیشن مارک قرار دهید.
- تفاسیر خودتان را وارد خلاصه نویسی نکنید – هر چیزی را از دیدگاه و نقطه نظر نویسنده بنویسید، نه از عقاید خودتان. به سادگی خلاصه نویسی را در چند پاراگراف انجام دهید و خلاصه نویسی را با topic sentence شروع کنید.
- اتفاقات را به ترتیب زمان بنویسید – فراموش نکنید که ترتیب متن اصلی را حفظ کنید. رعایت این نکته بسیار مهم است؛ مخصوصاً زمانی که می خواهید یک اثر ادبیاتی را خلاصه نویسی کنید.
- تکراری ها را حذف کنید – نویسندگان تمایل دارند یک نکته خاص را چند بار تکرار کنند. پس شما مراقب باشید که تکراری ها را حذف کنید و آن ها را وارد خلاصه نویسی خود نکنید.
- خطاها و اشتباهات را از بین ببرید – زمانی که فرمت خلاصه نویسی شما عالی پیش برود، باید مطمئن باشید که هیچ اشتباهی در کار تان وجود ندارد.
- شمارش کلمات را بررسی کنید – در نهایت فراموش نکنید که طولانی بودن خلاصه نویسی را دوباره بررسی کنید. فرقی ندارد که کلمات را شمرده باشید یا خیر . اگر استادتان محدودیت شمارش کلمه برای شما تعیین نکرده است، می توانید خلاصه نویسی را به اندازه یک چهارم متن اصلی انجام دهید.