روش آموزش زبان انگلیسی به کودکان با کمک شعر و ریتم موسیقی

ترانه ها راهی ارزشمند برای معرفی صدای یک زبان و تمرین صحبت کردن به شیوه ای جالب و انگیزه بخش میباشند. این مقاله را بخوانید تا بدانید چطور ترانه ها را در خانه با کودکان تان به کار بگیرید.

به قلم: اوپال دان (Opal Dunn)، نویسنده و مشاور تحصیلی

به کار گیری ترانه ها

ترانه های ساده به عنوان ویژگی ذاتی اکثر فرهنگ ها در نظر گرفته میشوند. از زمانی که کودکان خردسال شروع به حرف زدن میکنند، پیش از هر چیز، بسیاری از آنها بازی کردن و آزمودن آوا ها را خودشان انجام داده و لذت میبرند. به نظر میرسد اغلب، مهارت و گرایشی درونی دارند که آن ها را قادر میسازد تا آوا ها را تقلید کرده و زبان و ریتم های خاص را از دل ترانه بیرون بکشند.

یادگیری زبانی خاص در یک ترانه و تکرار آن، شیوه ی دیگری از بازی برای کودکان خردسال است. آن ها ترانه ها را ناخودآگاه و بدون هیچ تلاشی می آموزند؛ به آن طاقت فرسایی که برای بزرگتر هاست.

کودکان از طریق بازی کردن با متن کوتاه ترانه ها، به بررسی مکانیک زبان انگلیسی میپردازند. آن ها در خواهند یافت که زبان چگونه کار میکند و با ارتباط میان ۴۴ آوای زبان انگلیسی با ۲۶ حرف الفبای آن آشنا خواهند شد. اطلاعاتی که به آن ها، هنگامی که شروع ب خواندن میکنند، در کشف رمز آوا های تشکیل دهنده ی کلمات، یاری خواهد رساند. تاثیر این گونه بازی های زبانی با ترانه ها در یادگیری اولیه دست کم گرفته شده و آن را بی ارزش میپندارند.

یک تفاوت میان ترانه ها و اشعار عادی برای کودکان خردسال وجود دارد. ترانه ها، به طور کلی، کوتاه بوده و به کاربرد آهنگین (Melodic) صدا جهت خواندن متنی شامل کلمات موزون و تکرار آوا ها و کلمات در ریتم هایی جذاب و قابل تقلید بستگی دارد. ترانه های سنتی و مشهور، گاهی اوقات تحت عنوان ترانه های غاز مادر^[۱] یا ترانه های کودکانه طبقه بندی میشوند. بسیاری از ترانه ها نظیر “Twinkle, Twinkle, Little Star” و “Humpty Dumpty” به عنوان بخشی از فرهنگ بریتانیایی در نظر گرفته میشوند.

“اشعار اولیه”، از سویی دیگر، در کل وابستگی کمتری به شادابی های زبان دارد و بیشتر روی معنی متمرکز است که احساسات، تخیل و ظهور ایده هایی فراتر از محیط اطراف کودک را برانگیزند. اشعار اولیه میتوانند سنتی یا امروزی باشند. آن ها حاصل پیشرفت طبیعی ترانه های اولیه هستند. آن ها معمولا کم تر شناخته شده اند و شانس کمتری برای سینه به سینه نقل شدن از نسلی به نسلی دیگر دارند؛ نظیر آن چه برای ترانه های کودکانه اتفاق افتاد.

چرا ترانه‌؟

ترانه‌ ها، بازی هایی هستند که میتوانید با خود به هر جا ببرید. والدین و کودکان میتوانند آنها را در هر زمان و هر مکانی بخوانند تا حالشان را تغییر دهند یا اوقات بی ‌حوصلگی شان را با فعالیتی شاد پر کرده باشند. ترانه ‌ها نیازی به اسباب بازی، تجهیزات یا حتی یک کتاب برای مقدمه چینی ندارند؛ بلکه، به صدایی که ترانه را به زبانی دیگر میخواند بستگی دارد تا بتواند انگیزه ی بازی کردن با آن ترانه را ایجاد کند. برخی از آنها ممکن است با حرکات فیزیکی همراه باشند چرا که فهمیدن آن را تسهیل کرده و به حفظ آن کمک میکند.

یک ترانه، برای کودکان خردسال، تجربه‌ ی کوتاه اما کاملی است که منطبق بر گستره ی دایره توجه آنهاست. به مانند یک داستان کوتاه است: یک آغاز، یک پایان و محتوای خودش را دارد. هنگامی که کودکان به تمرین این صحنه ‌ها پرداختند؛ احساس اعتماد به نفس میکنند، چرا که میدانند محتوای زبانی مورد نظر، تثبیت شده است. حتی، سرعت خوانش نیز میتواند روش مناسبی برای عوض کردن فضا باشد. زبان جذاب و پویا – عمدتا مشابه تبلیغات پر زرق و برق تلویزیونی – و متن کوتاه، فرایند سپردن به حافظه را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

کودکان خردسال میخواهند بلافاصله به زبان انگلیسی ارتباط برقرار کنند و بیزارند از اینکه نتوانند آنچه دلشان میخواهد را به زبان آورند. ترانه ها این فرصت را در اختیار آنها قرار میدهند تا حس کنند از اولین جلسات میتوانند “کلمات انگلیسی زیادی را، به سرعتی درست مانند بزرگترها، بگویند”. صرفا بازی کردن با زبان انگلیسی نمیتواند رضایت عمیق و انگیزشی ایجاد کند؛ بلکه، این ها ناشی از ممارست تا پایان یک تکلیف معین است؛ مانند هنگامی که یادگیری یک ترانه کاملا پایان یابد.

یادگیری صحبت کردن به زبان انگلیسی میتواند برای کودکان خردسال ترسناک به نظر برسد. بلد بودن ترانه ها میتواند قدم به قدم موجب انگیزش شوند و کودکان را، به ویژه در مراحل اولیه‌ ی یادگیری انگلیسی و هنگامی که احساس میکنند پیشرفت شان سرعت لازم را ندارد، تشویق کنند.

کودکان خردسال، که گاهی از صحبت کردن به زبان انگلیسی خجالت میکشند؛ عمدتا با پیش کشیدن یک ترانه با بزرگتری که مشوق آن ها باشد، شروع به صحبت کردن میکنند. با اشتراک گذاری یک متن مناسب و سرگرم کننده، اعتماد به نفس آنها رشد میکند تا هنگامی که به تنهایی بتوانند ترانه‌ ی کوتاهی را بخوانند.

گزینش ترانه ها

تهیه مجموعه ‌ای از ترانه ها (بانک ترانه ها) اهمیت بسیاری دارد. جهت این کار، والدین بایستی خود را برای معرفی یک یا دو ترانه در هفته ، بسته به طول ترانه ها و علایق کودکان و آمادگی شان برای یادگیری، آماده کنند. برخی روزها، کودکان پذیرش بیشتری نسبت به محتوای تازه دارند و تنظیم این خلقیات حائز اهمیت است.

ترانه ها در این موضوعات یافت میشوند:

• کتاب های تصویری ترانه های داستانی – ترانه‌ ای برای یک کتاب مصور کامل مانند In the Dark, Dark Wood نوشته ‌ی جسیکا سوهامی، نشر توسط فرانسیس لنکولن.
• ترانه های گلچین – کتاب هایی با منتخبی از ترانه ها و احتمالا تصاویر کمتری جهت پشتیبانی متن مانند Number Rhymes to Say and Play! نوشته ‌ی اوپال دان و آدریانو گان، که بوسیله فرانسیس لنکولن و انتشارات Mother Goose Sterling به چاپ رسیده است.
• ترانه های سنتی – کتاب های زیادی از ترانه های سنتی و نیز کودکانه وجود دارند نظیر The Ladybird Book of Nursery Rhymes که توسط Ladybird به چاپ رسیده است.
• اعضای خانواده – یادگیری ترانه هایی که از پیش برای اعضای خانواده آشنا هستند، ایده‌ی خوبیست چرا که دامنه ی اشتراک گذاری ترانه ها را گسترده ‌تر کرده و نیز به کودکان انگیزه ‌ای برای همراه شدن میدهد.

والدین هنگام گردآوری ترانه ها، بایستی آنهایی را انتخاب کنند که خودشان دوست دارند و این موارد را نیز در نظر بگیرند:

• سطح زبان انگلیسی در حال رشد کودکان
• علایق رو به رشد و نیاز های کودکان (وابسته به جنسیت) – بسیاری از آنها، از کنش های فیزیکی در ترانه ‌ی زیر استقبال می ‌کنند:

Jeremiah, blow the fire,

Puff, puff, puff.

First you blow it gently…

Then you blow it rough.

جرمی آتش را روشن کن: پف پف پف: اول آرام روشنش کن و بعد محکم تر

• نیاز انتقال زبان پرکاربرد به مکالمات روزمره
• نیاز به تدارک دیدن ترانه های نام آشنا برای خانواده در صورت امکان
• نیاز به در نظر گرفتن ترانه هایی با نام هایی که با تغییر آنها به نام اعضای خانواده قابلیت شخصی سازی داشته باشند:

Diddle, diddle dumpling,

My son John,

Went to bed

With his trousers on.

• نیاز به استفاده از ترانه هایی که قابل تعمیم به فعالیت ها یا عادات های خانوادگی هستند:

I scream,

You scream

We all scream for ice-cream!

What would you like?

Chocolate, lemon, vanilla or ….

One is for you/And one’s for me.

منتخب وسیعی از ترانه ها وجود دارد که اکثر نیازهای فوق الذکر را برآورده میکند:

• ترانه های سلام یا خداحافظ

Hi Mary!

How are you?

Fine, thanks.

What about you?

• ترانه های فعال و انگشت بازی

۱۰ fingers,

۱۰ toes,

۲ eyes

And a round nose.

• ترانه بازی

Acker Backer, Soda Cracker, Acker Backer Boo!

Acker Backer, Soda Cracker

Out goes YOU!

One potato, two potatoes, three potatoes, four,

Five potatoes, six potatoes, seven potatoes, more?

One banana, two bananas, three bananas, four…

• ترانه هایی با پس زمینه (تم) مشخص

wo big apples

Under a tree.

One is for you

And one’s for me.

Rain, rain, go away!

All the children want to play.

Rain, rain, go away!

Come again another day

• ترانه های سنتی

Twinkle, twinkle, little star

How I wonder what you are

Up above the world so high

Like a diamond in the sky

Twinkle, twinkle, little star

How I wonder what you are.

چگونگی خواندن یک ترانه

روش های جذاب کردن یک ترانه بستگی به نحوه ‌ی استفاده از صدا توسط والدین، چشم ‌ها، میمیک صورت و زبان بدن دارد.

جهت جلب توجه یک کودک، مقدمه‌ ی یک ترانه ‌ی تازه بایستی به گونه ‌ای نمایشی باشد که در آن، صدا، کودک را در میان ترانه هدایت کند. هنگامی که کودکان، با شنوایی دقیق ‌تری نسبت به سایر بزرگسالان، با یک ترانه بیشتر آشنا میشوند؛ یاد میگیرند چگونه احساسات یک بزرگتر را از صدایش بفهمند و دیگر به حرکات فیزیکی نیازی ندارند. زمانی که این اتفاق میفتد، کودک عمدتا حرکات فیزیکی را به عهده گرفته و والد میتواند دیگر آنها را انجام ندهد.

تعداد اندکی از ترانه های سنتی هستند که هم میتوان آنها را به صورت عادی و هم آواز خواند. در ابتدا بهتر است تنها به خوانش عادی ترانه بپردازیم تا کودک، تنها یک ماموریت یادگیری داشته باشد؛ یادگیری کلمات. در صورتی که لازم بود کودک همزمان نوا ها و کلمات را بیاموزد، بایستی دو چیز را در یک زمان یاد بگیرند، که میتواند برای برخی کودکان پیچیده باشد.

برخی کودکان، که ابتدا می‌ آموزند چگونه ترانه ‌ای را به آواز بخوانند، متوجه میشوند که در تبدیل شکل آواز خوانی زبان به شکل محاوره ‌ای آن دچار مشکل می ‌شوند. این اتفاق در زبان آواز خوانی هنگام تبدیل برخی عبارات به دیالوگ، صورت میگیرد.

درک ترانه ‌ای تازه

ترانه ها از عبارات پیش ‌فرض یا بلوک هایی از زبان که به منظور ساخت یک ترانه کنار هم واقع شده ‌اند، تشکیل میشوند. کودکان این عبارات پیش فرض را بدون توجه به کلمات عملگر کوچک تری نظیر the یا for که به عنوان بخشی از بلوک میشوند (مثال one’s for you) نه کلماتی مجزا، انتخاب میکنند.

در اغلب کتاب های ترانه، تصویر ضمیمه ‌ای قرار گرفته که به فهم ترانه کمک میکند. در صورتی که تصویری نباشد، والدین میتوانند طرحی فوری بکشند یا اسباب بازی ‌ها و اشیای واقعی را به منظور پشتیبانی معنا استفاده کنند. هر گونه ترجمه ‌ای از کلمات بایستی به صورت زمزمه و تنها یک بار و سپس تکرار کلمه ‌ی انگلیسی پس از آن باشد.

معرفی ترانه ‌ای جدید

والدین جهت معرفی ترانه ‌ای تازه بایستی از زبان پدر مادرها استفاده کنند. زبان به کار رفته در ترانه های کوتاه، در کل به سادگی قابل تقلید و یادگیری هستند، به همین خاطر، هر چه کودک بخش بیشتری از ترانه را یاد میگیرد؛ تکنیک های پدر مادر ها کمتر مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

در صورتی که کودکان قصد تحکیم یادگیری خود را داشته باشند، نیاز به زمانی در جهت تمرین و مقایسه کلمات، صداها و معانی در روش و موقعیت خودشان دارند. کودکان نباید با عجله کار کنند یا مجبور به کار کردن با سرعتی معادل بزرگسالان، به ویژه در مراحل اولیه ‌ی یادگیری یک ترانه شوند.

تکرار برای بزرگسالان ممکن است خسته کننده باشد؛ ولی، از آنجایی که این فرصت را در اختیار کودکان میگذارد تا ناخودآگاه زبان و صداها را ویرایش کنند، اهمیت دارد. تکرار هم چنین به آنها فرصت تایید آنچه میدانند را میدهد که اعتماد به نفس را به دنبال دارد.

ترانه را آرام و به شکلی نمایشی بخوانید. از حرکات، تصاویر یا اشیای واقعی برای انتقال معنا استفاده کنید. در صورتی که حرکات از پیش تعیین شده ای وجود ندارد، حرکات تازه ای را از آنجا که درگیری فیزیکی به حفظ کمک کرده و حرکت فاکتور حس خوب را ایجاد میکند، از خود بسازید. کلمات مهم و موزون را مورد تاکید قرار دهید و در مواقع لازم، ترجمه ای را زمزمه کنید.

هنگامی که یک ترانه ی جدید، شناخته میشود، کودکان آماده هستند که نوبت بگیرند، هر یک از شما یک خط را بخوانید. نوبت گرفتن مهارت مهمی برای فراگیری است چرا که مستلزم به دقت گوش دادن و خطر کردنی نظیر یک دل بودن با گوینده ی دیگر و قضاوت هنگامی است که میخوانند صحبت کنند.

اگر چه امکان دارد کودکان اغلب ترانه را قلبا بدانند، اما شاید آمادگی پیشگام شدن در خواندن یک ترانه را نداشته باشند.

جلسات غیر رسمی ترانه خوانی

هر چه ترانه های بیشتری در خانواده ها خوانده شود، زود تر بخشی از زبان ساده و روزمره ی خانواده، قسمتی از زندگی و حرف های کودکان را شکل میدهد. فراهم کردن مجموعه ای (گلچینی) شخصی از ترانه ها اهمیت دارد؛ چرا که هر چه کودکان ترانه های بیشتری یاد بگیرند، تمایل به دانستن ترانه های بیشتری دارند. ترانه خواندن سرگرم کننده است!

والدین و کودکان میتوانند یک تا دو ترانه را در اوقات فراغت نظیر هنگامی که در صف سوپر مارکت یا سفری طولانی هستند، از حفظ بخوانند. والدین میخواهند این جلسات را شروع کنند اما کودکان قصد ارائه ی پیشنهاد های خود را دارند. کودکان عمدتا نیاز به تکرار ترانه دارند. خوانش مجدد، این امکان را به آنها میدهد تا متوجه بازتاب نحوه ی خوانش خود شده و آن را بهبود بخشند.

کودکان همیشه در حال اصلاح تلفظ خود هستند؛ اما اگر عجله کنند و فرصتی برای تمرین در اختیارشان قرار داده نشود، اصلاح صورت نمیگیرد. ترانه های جدید بهتر است برای زمانی که میخواهید ترانه های رسمی بخوانید باقی بمانند.

وقت ترانه خوانیه!

زمان های برنامه ریزی شده برای ترانه ها بایستی شامل:

• قدیمی های مورد علاقه
• ترانه هایی که اخیرا آموخته شده اند
• آخرین ترانه های جدید

شروع کردن با یکی دو ترانه ‌ی مورد علاقه، فکر خوبی است؛ چرا که، به کودکان کمک میکند تا از فکر کردن به زبان مادری شان سوییچ کرده و به شنیدن و کاربرد زبان انگلیسی عادت کنند. تعداد دفعات تکرار یک ترانه به روحیه ی کودک بستگی دارد. مرتبه‌ ی دوم تکرار بایستی شامل بحث بیشتری شود و دفعه ‌ی سوم، در صورتی که کودک حوصله ‌اش را داشت، بایستی فرصتی در اختیار کودک بگذارید تا به تنهایی همه یا بخشی از ترانه را بخواند.

طول مدت زمانی که برای ترانه‌ در نظر گرفته میشود بستگی به این دارد که تک جلسه است و یا مقدمه ‌ای جهت گرم شدن ذهن برای سری جلسات زبان انگلیسی؟ تنظیم یک برنامه‌ در سطح پیشرفته میتواند سرگرم کننده باشد، تا کودکانی که به تازگی شروع به خواندن به زبان مادری کرده ‌اند بعدها به تمرین این برنامه ریزی بپردازند. سپس، هنگامی که کودکان تعداد اندکی ترانه آموختند، میتوان از آنها خواست تا خود، برنامه ‌ای را تنظیم کنند.

نمایش ترانه ها

به عنوان مثال، برای مناسبتی خاص نظیر تولد یکی از بزرگترها، شما میتوانید برنامه ‌ای ترتیب دهید که در آن، کودکان دو یا سه ترانه را بخوانند. کودکان، تشنه ی مجالی جهت نمایش مهارت هایشان هستند و تشویقی که دریافت میکنند بر انگیزه‌ ی آنان می ‌افزاید. آماده شدن برای نمایش حائز اهمیت است چرا که به کودکان، یک دلیل منطقی به منظور ممارست در تمارین و اصلاح تلفظ ها و اجرای شان ارائه خواهد کرد.

خوانش گروهی نیز میتواند سرگرم کننده باشد، به این صورت که والدین و کودکان نوبت میگیرند که به تنهایی یا همراه یکدیگر بخوانند. کودکان خجالتی میتوانند تا زمانی که جسارت اجرای تک را پیدا کنند، عضوی از گروه کر باشند.

ضبط کردن

استفاده از MP3 پلیرها با فضایی جهت ضبط ترانه ها این امکانات را در اختیار ما قرار می‌دهد:

• شنیدن یک فایل ضبط شده
• ضبط کردن یک کار
• پخش مجدد یک فایل ضبط شده و بررسی اصلاحات زبانی مورد نیاز
• ضبط مجدد و اصلاح شده

کودکان نسبت به “اشتباهات” خود منتقد هستند و عموما درخواست ضبط مجدد میکنند تا به قدری تمرین کنند که از تلفظ خود راضی باشند.

ساخت کتاب ترانه ها

کودکانی که از پیش الفبای رومی و صدا های ۲۶ حرف الفبا را میشناسند، اشتیاق فراوانی جهت یادگیری چگونگی خوانش و حتی نوشتن ترانه ها دارند. یک ترانه‌ی ساده و مشهور را بازنویسی کرده، با یکدیگر بخوانید و سپس اجازه بدهید کودکان، در حالی که به نوبت هر یک از لغات را مورد اشاره قرار میدهند؛ آن را بلند بخوانند.

کودکان به زودی در خواهند یافت که قادر به خواندن متن ساده‌ای هستند که به زبان انگلیسی نوشته شده است. بگذارید برگه‌ی ترانه را تزیین کنند، چرا که این کار به آنها شانس جست و جو در متن را میدهد. زمانی که چند برگه را به پایان رساندند، آن را به کتاب ترانه‌ تبدیل کنید. با توجه به سطح آنها در نوشتن انگلیسی، اجازه دهید فهرست و جلد را خودشان طراحی کنند.

دفعه‌ی بعدی که کتابی طراحی میکنید، برخی کودکان ممکن است بخواهند ترانه ها را خودشان دست نویس کنند. همچنین امکان دارد قصد ساختن کارت های تولد یا جشن داشته باشند. این کتاب های خود ساخته، میتواند موجب انگیزش کودکان برای نوشتن ترانه های خودشان شود. برخی کودکان از طریق شخصی سازی ترانه هایی که یاد گرفتند و یا آنچه با کمک اقتباس از سایر ترانه های از خودشان در می‌آورند، شروع به ساختن ترانه های خودشان میکنند. از آنجایی این شکل از نوشتن خلاقانه است؛ آنها را تشویق کنید.

تماشای کتاب های مصور ترانه ها نیز، فرصت جست و جو را فراهم میکند. با کتاب های ترانه‌ی داستانی شروع کنید؛ چرا که کودکان خواهند دید که میتوانند به خودشان املا بگویند، داستان ها را در حالی را بخوانند که تصاویری با محتوای زبانی آن همراه شده اند. گلچین ترانه ها میتوانند از انگیزه ی تازه‌کار ها بکاهد؛ چرا که شامل ترانه های زیادی هستند که کودک از خوانش شفاهی آنها نیز ناتوان است.

خوانش ترانه ها

پژوهش ‌ها نشان داده‌ اند صمیمانه خواندن ترانه های ساده‌ ای که کودکان از پیش آنها را میدانند، گام مهمی در فرایند آموزش روان خوانی است. املا گفتن ترانه‌ ای شناخته شده همراه با اشاره به کلمات نوشته شده در متن برای کودکان هیجان انگیز است؛ زیرا، خواهند دانست میتوانند متنی را به انگلیسی بخوانند.

Go to bed late,

Stay very small.

Go to bed early,

Grow very tall.

در این مرحله، کودکان تنها قادر به خواندن زبانی هستند که پیش ‌تر در عبارات موجود در متن ترانه ها آموخته ‌اند. این خوانش، آنها را به سوی تشخیص شکل کلمات پرتکرار و سپس ساخت بانک کلماتی که کلماتی که میتوانند آن ها را تشخیص داده و بخوانند، سوق میدهد.

در این زمان، آنها شروع میکنند به بررسی آوای کلماتی که تشخیص داده‌ اند. یک بازی پرطرفدار که میتواند آن ها را تشویق کند، گردآوری کلمات هم‌آوا نظیر ‘four’, ‘door’, ‘more’, ‘floor’, ‘saw’ است.

والدین و معلمان، لزوما همواره نسبت به این گام مهم در یادگیری خوانش که به طور طبیعی در کودکانی که با ترانه‌ های ساده‌ ی بسیاری آشنا بوده و از آنها لذت میبرند اتفاق میافتد، آگاهی ندارند.

کودکانی که قادر به خواندن ترانه ها هستند، به طور طبیعی به سوی خواندن اشعار ادبی ساده خواهند رفت. توانایی کودکان در فراگیری ترانه ها و اشعار از صمیم قلب شان، در صورتی که پیش از هشت سالگی پرورش یابد، به نظر میرسد مانند فراگیری زبان، به مهارتی همیشگی تبدیل خواهد شد.

منبع: چرب زبان